Blog

ถอดบทเรียน SCB 10X องค์กรนวัตกรรมที่สร้างการขับเคลื่อน Startup จากความเชื่อมั่นในศักยภาพของ คน

หลายๆ คนอาจจะคิดว่าการจะเป็นองค์กรนวัตกรรมได้นั้น จะต้องเป็นบริษัทขนาดใหญ่ที่ตั้งมานานหลายปี แต่สำหรับ “SCB 10X” ใช้เวลาแค่ไม่ถึง 2 ปีก็คว้ารางวัลนวัตกรรมแห่งชาติ ประจำปี 2564 ด้านองค์กรนวัตกรรมดีเด่น ประเภทองค์กรภาคเอกชนขนาดกลาง กิจกรรมเครือข่ายนวัตกรรมประเทศไทย (Innovation Thailand Alliance) ได้พาไปถอดบทเรียนเพื่อเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจสำหรับหลายๆ องค์กรกับ คุณพุฒิกานต์ เอารัตน์ Head of Venture & Portfolio Management and Head of People & Branding บริษัท เอสซีบี เท็นเอกซ์ จำกัด (SCB 10X) ซึ่งมีแง่มุมที่น่าสนใจอย่างมากทีเดียว

เริ่มจากแนวคิดและเป้าหมายที่ชัดเจน

SCB 10X เพิ่งก่อตั้งมาเมื่อ มกราคม 2020 เพื่อเป็นบริษัทเทคโนโลยีและลงทุนด้านเทคโนโลยีให้กับ SCB โดยแรกเริ่มเป็นเพียงแผนกหนึ่งในกลุ่มธุรกิจธนาคาร ซึ่งต้องการทดลองแนวคิดธุรกิจที่จะเป็น New S-Curve ของธนาคาร จนเกิดไอเดียที่ตกผลึกจึงมีการแยกออกมาเป็นอีกหนึ่งบริษัทจากกลุ่มธนาคารไทยพาณิชย์ และเอาธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการสร้างนวัตกรรม และการลงทุนนวัตกรรมแยกออกมาอยู่ภายใต้ SCB 10X โดยมีพันธกิจหลัก 3 ข้อคือ 1). อยากจะสร้าง Thai Unicorn ขึ้นมา ซึ่งจะเป็นหน่วยงานที่เรียกว่า Venture Builder เพื่อสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ที่เป็น New S-Curve ให้กับตัวธนาคารเอง และลงทุนในธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับ Ecosystem อื่นๆ เช่น Blockchain-Based Financial Services, Digital Assets, Digital Health & Wellness รวมถึง Digital Work & Lifestyle ภารกิจที่ 2. คืออยากเป็น Leading Investor ในการลงทุนในธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีทั้งในประเทศและต่างประเทศ และภารกิจที่ 3 อยากเป็นบริษัท Top of Mind สำหรับ Tech Talent ทั้งของไทยและในภูมิภาค สิ่งที่บริษัทฯ มุ่งหวังนอกจากการสร้างธุรกิจใหม่ๆ ให้กับธนาคารไทยพาณิชย์โดยไม่มีข้อจำกัดแล้ว จะต้องสามารถมองหาช่องทางการลงทุน การสร้างธุรกิจใหม่ๆ ที่สามารถตอบโจทย์ให้กับประเทศไทยได้

“Moonshot Mission” ภารกิจที่ต้องการไปให้ไกลสู่ Far & Future Business

การทำภารกิจที่ยากนับเป็นความท้าทายอย่างยิ่ง ฉะนั้นการตั้งเป้าว่าจะสร้างนวัตกรรมที่สามารถสร้างการเติบโตแบบก้าวกระโดดให้ได้ถือว่าเป็นเป้าหมายที่ท้าทายมากๆ รวมถึงการเลือกที่จะลงทุนในธุรกิจ Startup ดีๆ ในระดับโลกก็ไม่ง่าย เพราะ Startup เหล่านี้ไม่ได้ต้องการแค่เงิน ฉะนั้น SCB 10X จึงต้องมีอะไรที่มากกว่าแค่เงินลงทุนเพื่อดึงดูด Startup และการที่จะเป็น Top of Mind ของ Digital Talent สามารถแข่งขันเคียงคู่กับธุรกิจเทคโนโลยีต่างๆ ได้ถือเป็นเป้าหมายที่ท้าทายมากๆ อีกอย่างหนึ่งก็คือ Moonshot Mission เป็นการแยกเป้าหมายของ SCB 10X ออกจากเป้าหมายของการลงทุนอื่นๆ ของไทยพาณิชย์ที่เรียกว่า Tomorrow Business แต่ Moonshot Mission ต้องทำสิ่งที่ไกลกว่านั้น แต่เป็น Far & Future Business เพื่อให้แตกต่างจากพันธกิจของเรากับกลุ่มบริษัทอื่นๆ ภายใต้ธนาคารไทยพาณิชย์

ล้มแล้วต้องลุกให้เร็ว ยอมรับความล้มเหลวเพื่อมุ่งสู่อนาคต

สิ่งที่ SCB 10X ได้เรียนรู้และทดลองสร้างนวัตกรรมในช่วงเกือบ 2 ปีที่ผ่านมา มีหลายองค์ประกอบที่สำคัญ ตั้งแต่การสร้างวัฒนธรรมองค์กรให้ล้มแล้วต้องลุกเร็ว ยอมรับความล้มเหลวเพื่อมุ่งสู่อนาคต (Fail Fast, Fail Forward) ทุกคนต้องยอมรับกับสิ่งที่ทำแล้วไม่สำเร็จ เพราะสตาร์ทอัพส่วนใหญ่กว่า 80% จะล้มเหลว มีเพียงไม่ถึง 20% ที่ประสบความสำเร็จ การสร้าง Culture เพื่อให้คนอยากจะทำเร็วๆ ทดลอง ล้มเหลวก็ไม่เป็นไร เริ่มทำใหม่ และการสร้างความรู้สึกการเป็นเจ้าของ โดย Career path ของพนักงานไม่ใช่เรื่องของตำแหน่งหรือการโปรโมท แต่จะสร้าง Environment ในการสร้าง Innovation ขึ้นมา หากทำโปรเจคส์สำเร็จพนักงานที่มีส่วนร่วมในการคิดและสร้างโปรเจคส์นั้นจนสามารถ Spin Off ออกไปเป็นบริษัท พนักงานกลุ่มนั้นก็จะมีโอกาสกลายเป็นหนึ่งใน founder ของธุรกิจนั้น โดยมี SCB 10X เป็น co-founder ดังนั้นสิ่งที่เป็นแรงขับเคลื่อน (driver) ของพนักงานคือการเป็นเจ้าของหรือ Entrepreneurship เพราะ Innovation ไม่ใช่แค่ช่วยกันคิดใหม่ ทำใหม่ แต่ต้อง Drive ให้เกิดเป็นผลลัพธ์ได้

ให้ความสำคัญในกระบวนการ Recruit หาคนที่ใช่

SCB 10X จะใช้เวลากับการ Recruit คนซึ่งถือว่าเป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะมองว่าหากไม่ได้ Resources ที่ดี ที่ใช่ ทั้งเรื่องความสามารถและทัศนคติ โอกาสที่สำเร็จย่อมน้อยกว่า จึงต้องเฟ้นหา A-Team แรกให้ได้ ยอมใช้เวลาให้มากที่สุด เพื่อให้ได้ A-Team กลุ่มแรกที่จะดึงดูด A-Team ที่เป็น ecosystem เดียวกับเขาเข้ามาใน community เดียวกัน การที่เขาเข้ามาอยู่ใน SCB 10X เขาจะมีส่วนร่วมในการสร้างนวัตกรรม มีส่วนร่วมในการลงทุนกับสตาร์ทอัพระดับโลก และมีส่วนร่วมในความสำเร็จนี้ด้วยกัน จะทำงานเคียงบ่าเคียงไหล่กับคนที่มี attitude และ vision เหมือนกัน คนจำนวนมากเข้ามาเพราะอยากมีส่วนร่วมใน Moonshot Mission และอยากเป็นเจ้าของกิจการ ที่ SCB 10X มีความเป็น Entrepreneur in Residence คือ ได้เข้ามาอยู่และมีส่วนร่วมในภารกิจเดียวกัน ได้ทำงานร่วมกับคนเก่งๆ ที่ทุกคนมีเป้าหมายเดียวกัน และหากทำสำเร็จก็จะเป็น หนึ่งใน founder เป็นผู้ประกอบการ เป็นเจ้าของธุรกิจ ซึ่งเป็นการ Motivate พนักงานจาก Inside-Out ไม่ใช่ Outside-In ที่เกิดจากการตั้ง KPI ทั่วๆ ไป

สร้าง Culture ให้มีไฟอย่างต่อเนื่อง

วัฒนธรรมองค์กรของ SCB 10X เกิดขึ้นพร้อมกับสร้างบริษัทฯ ก็คือ B-O-O-S-T ซึ่งประกอบด้วย

B – Boldness ธุรกิจเป็นแบบ Far & Future Business โดยเฉพาะในธุรกิจที่มีความเสี่ยงสูงมาก ทุกคนต้องกล้าตัดสินใจ แม้มีโอกาสที่จะล้มเหลว แต่ต้องอยู่ในเกณฑ์ที่รับได้ ต้องตัดสินใจเร็ว ทำงานแล้วเริ่มต้นใหม่
O – Ownership อยากทำสิ่งใหม่ๆ ให้สำเร็จ จะให้ใครมาคอย Drive ไม่ได้ Ownership จึงสำคัญ
O – Open ต้องยอมรับสิ่งใหม่ ไอเดียใหม่ๆ
S – Speed ธุรกิจในยุคนี้คือ ปลาเร็วกินปลาช้า ไม่ใช่ ปลาใหญ่กินปลาเล็ก ดังนั้น ต้องคิดเร็ว ทำเร็ว
T – Trust ไม่ใช่แค่ trust คนอย่างเดียว ต้อง trust ว่าเราจะ make impact ด้วย

ซึ่งกว่าจะเป็น Core Value ทั้ง 5 ตัวนี้ ได้มีการทำร่วมทำเวิร์คช้อปกับทุกทีมเป็นเวลา 3-4 เดือน ทั้งทีม Venture Builder, Investment, Back office แล้วมาหาจุดที่ลงตัวกับทุกฝ่ายเพื่อให้เกิดการสนับสนุนจากแต่ละฝ่าย สุดท้ายก็ทำให้ทุกคนมุ่งไปสู่จุดหมายเดียวกันนั่นคือความสำเร็จนั่นเอง